Trang phục là một trong những giá trị văn hóa vô cùng nổi tiếng của bất kỳ dân tộc nào. Những trang phục này có thể rực rỡ hoặc đơn giản tùy theo truyền thống. Trong số các dân tộc ở Việt Nam, có thể nói trang phục truyền thống của Hà Nhì Hoa là một trang phục hết sức đặc biệt. Trang phục này được mệnh danh là trang phục cầu kỳ nhất trong số các trang phục của người dân vùng cao. Với rất nhiều chi tiết khác nhau, ta có thể thấy những công sức mà họ đã bỏ ra. Hãy cùng saptg tìm hiểu những nét độc đáo của trang phục người Hà Nhì Hoa qua bài viết sau nhé.
Mục Lục
Giới thiệu về trang phục truyền thống của người Hà Nhì Hoa
Sặc sỡ như những bông hoa rừng. Đây là câu nói ví von về trang phục truyền thống của người Hà Nhì Hoa ở Mường Tè (Lai Châu). Khác với sự đơn giản, nhã nhặn của trang phục người Hà Nhì Đen ở Lào Cai. Trang phục truyền thống của người Hà Nhì Hoa cầu kỳ và sặc sỡ. Chúng mang đậm bản sắc của người dân tộc nơi thượng nguồn sông Đà.
Trang phục truyền thống của người Hà Nhì Hoa là một trong những loại cầu kỳ nhất của người dân tộc vùng cao. Một bộ trang phục đầy đủ của người phụ nữ đồng bào nơi đây bao gồm: áo; mũ; dây lưng và yếm. Áo có 2 lớp, áo ngắn mặc bên ngoài và áo dài mặc bên trong. Phần tay áo được đặc biệt chú trọng khi may vá.
Do đó, khi nhìn vào ống tay áo có thể phân biệt được người phụ nữ có gia đình và những cô gái trẻ. Phần áo được thêu vá rất cầu kỳ với những màu sắc phổ biến là màu đỏ; màu trắng phối với các đường chỉ màu vàng, màu xanh. Có lẽ do tập tục của người Hà Nhì Hoa sống gần gũi với thiên nhiên. Nên trang phục truyền thống cũng mang màu sắc như những bông hoa rừng.
Điểm nhấn trang trí trong bộ trang phục
Để trang phục nổi bật hơn, những người phụ nữ đồng bào dân tộc Hà Nhì Hoa thường trang trí phần cổ và viền áo. Trước ngực áo thường gắn hàng cúc bạc. Đi kèm với đó là các đồ trang sức bằng bạc được may. Tiêu biểu như chiếc yếm có gắn 3 hàng cúc bạc hoặc đồng xu trước ngực. Góp phần trang trí cho trang phục còn có mũ đội đầu. Mũ được làm bằng vải, thêu nhiều hoa văn họa tiết. Ngoài ra còn được trang trí thêm các đồng xu bạc; quả bông làm từ các loại chỉ màu rực sỡ. Điểm nhấn của bộ trang phục của phụ nữ dân tộc Hà Nhì Hoa là màu sắc sặc sỡ. Nó được tạo nên bởi kỹ thuật thêu độc đáo thể hiện quan niệm về nhân sinh quan, thế giới quan của họ.
Một số hoa văn phổ biến trên trang phục nữ giới như hoa văn kỷ hà; đường thẳng gấp khúc, hình quả trám, hình đa giác; hình hoa văn hoa lá: hoa bí, ngọn rau, hoa đào, hoa mơ… Một số hình ảnh khác về vũ trụ như mặt trăng; mặt trời; núi sông hay hình các con vật gắn liền với sinh hoạt hằng ngày của con người. Với những đường thêu từ đơn giản đến phức tạp trên trang phục truyền thống của mình, người Hà Nhì Hoa đã phản ánh được cuộc sống và mối quan hệ của con người với tự nhiên.
Trang phục của nam giới và trẻ em
Trang phục của nam giới đơn giản và có màu sắc trầm hơn. Bao gồm: áo, quần, khăn quấn đầu. Màu sắc chủ yếu là màu đen và màu chàm. Có hai loại trang phục là trang phục khi lao động. Bao gồm: áo ngắn và quần. Trang phục dùng trong các dịp lễ tết, cưới hỏi, hội hè có: khăn quấn đầu, áo dài và quần. Dù là loại trang phục nào cũng đều thể hiện sự giản dị, mạnh mẽ như núi rừng Tây Bắc.
Đối với trẻ em, những người phụ nữ không chỉ đơn thuần tạo ra những bộ trang phục sặc sỡ mà còn tiện lợi cho sử dụng và còn bảo vệ cho trẻ nhỏ. Điển hình là chiếc mũ của trẻ em nơi đây. Dù là chiếc mũ cho bé trai hay bé gái cũng đều được trang trí bằng tua rua, hạt cườm hay đồng bạc với màu sắc tươi sáng. Chiếc mũ được coi như hiện vật để lưu giữ hồn vía cho trẻ nhỏ.
Trang phục Hà Nhì Hoa được coi như một tác phẩm nghệ thuật
Để làm ra một bộ trang phục, phụ nữ Hà Nhì Hoa có khi phải mất đến nửa năm mới hoàn thành. Bắt đầu từ việc chọn nguyên liệu cho đến khâu hoàn thiện đều được làm thủ công. Có lẽ do vậy mà mỗi bộ trang phục của đồng bào nơi đây giống như một tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Mỗi bộ trang phục đều thể hiện nét cá tính riêng của chủ nhân tạo ra. Phụ nữ Hà Nhì Hoa thường thể hiện đôi bàn tay khéo léo của mình trong việc may trang phục.
Vào các dịp lễ hội người ta mới cảm nhận hết được lòng tự hào, tình yêu của đồng bào dân tộc Hà Nhì Hoa nói riêng và đồng bào dân tộc thiểu số nói chung gửi gắm vào những bộ trang phục truyền thống của dân tộc mình. Với cộng đồng người Hà Nhì Hoa, việc duy trình những độc đáo trong trang phục của mình chính là giữ gìn nét văn hóa cổ truyền đặc sắc cho thế hệ mai sau.
Bài viết cùng chủ đề: