Tìm hiểu về giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam

Việt Nam là một nước có thành phần văn hóa rất đa dạng và lâu đời. Văn hóa Việt Nam là sự pha trộn giữa rất nhiều yếu tố trong đó tiêu biểu nhất là yếu tố lịch sử và yếu tố con người. Trải qua nhiều cuộc chiến đấu giành lại chủ quyền, con người Việt Nam đã hình thành nên nhiều đức tính tốt đẹp khác nhau. Không chỉ vậy, 54 dân tộc anh em tại Việt Nam cũng góp phần tạo ra nhiều nét văn hóa độc đáo. Mỗi dân tộc đều có những nét rất riêng về văn hóa và không thể tách rời. Vậy những giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam là gì? Hãy cùng saptg.com tìm hiểu qua bài viết sau đây của chúng tôi.

Lịch sử hình thành văn hoá Việt Nam

Việt Nam có một nền văn hóa lâu đời. Nó đặc biệt gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của quốc gia. Những nét đẹp đặc sắc văn hoá truyền thống Việt Nam luôn hấp dẫn du khách nước ngoài và khiến họ tò mò, tìm hiểu. Nhìn chung Việt Nam là một xã hội coi trọng gia đình. Đề cao những nét truyền thống, phong tục tốt đẹp. Với một quá trình lịch sử đấu tranh chống kẻ thù xâm lược để bảo vệ bờ cõi, giành tự do, độc lập và xây dựng đất nước có từ hàng ngàn năm của người Việt cùng sự hội tụ của 54 thành phần dân tộc khác nhau đã góp phần tạo nên sự đa dạng, phong phú và đặc sắc cho nền văn hóa của Việt Nam.

Các thời kỳ phát triển văn hóa Việt Nam

Các nhà sử học đã chia sẻ một quan điểm chung rằng Việt Nam có một cộng đồng văn hóa khá rộng lớn được hình thành vào khoảng nửa đầu thiên niên kỷ thứ nhất trước Công nguyên và phát triển mạnh mẽ ở giữa thiên nhiên kỷ này.

Thời kỳ của Văn Lang-Âu Lạc: (kéo dài gần 3.000 năm cho đến hết thiên niên kỷ đầu tiên trước Chúa Kitô) vào thời kỳ đồ đồng đầu tiên với 18 vị vua Hùng được coi là người đầu tiên trong lịch sử văn hóa Việt Nam.

Thời kỳ thống trị thời hậu Trung Quốc được đặc trưng bởi hai xu hướng đồng hóa Hán và đồng hóa chống Hán. Thời đại Đại Việt (Đại Việt) là thời kỳ thứ hai của văn hóa Việt Nam. Văn hóa Việt Nam đã trải qua sự phục hồi toàn diện và bùng nổ nhanh chóng, dưới ảnh hưởng to lớn của Phật giáo và Đạo giáo.

Thời kỳ văn hóa Việt Nam hiện đại đã dần hình thành kể từ năm 30 và 40 của thế kỷ trước dưới ngọn cờ yêu nước và chủ nghĩa Mác – Lênin. Văn hóa Việt Nam, với sự hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền văn minh hiện đại thế giới nhưng vẫn giữ được nét truyền thống, bản sắc dân tộc.

Có thể nói, văn hóa Việt Nam đã trải qua rất nhiều thời kỳ. Cứ mỗi thời kỳ qua đi thì văn hóa lại có sự cải tiến và thay đổi. Để giữ gìn được nền văn hóa này chắc chắn sẽ mất rất nhiều công sức.

Văn hoá Việt Nam đa dạng

Việt Nam có 54 dân tộc. Nhóm đông dân nhất là người Kinh sống chủ yếu ở đồng bằng sông Hồng với nền văn minh sông Hồng nổi tiếng. Các nhóm dân tộc khác nằm rải rác trên các khu vực núi. Mỗi nhóm có niềm tin, ẩm thực và đặc biệt riêng. Văn hóa của người Chăm là một trong những nền văn hóa sớm nhất trong lịch sử Việt Nam. Bất chấp sự khác biệt về văn hóa, 54 dân tộc luôn sống yên bình, không có sự phân biệt và cùng đoàn kết, phát triển.

Sự đa dạng trong khu vực cũng tạo nên sự đa dạng trong văn hóa của Việt Nam. Dải đất hình chữ S được chia thành 3 vùng miền: miền Bắc, miền Trung và miền Nam. Miền Bắc Việt Nam, được gọi là Bắc Bộ trong tiếng Việt là cái nôi của nền văn minh Việt Nam. Miền Trung chủ yếu là núi và bờ biển. Văn hóa ở miền Trung bị ảnh hưởng bởi dãy núi Trường Sơn và bờ biển. Miền Nam có đồng bằng sông Cửu Long. Đây là khu vực sản xuất nông nghiệp lớn nhất của Việt Nam.

Tín ngưỡng và tôn giáo trong văn hoá Việt Nam

Người Việt Nam không có tôn giáo. Tư tưởng của người Việt Nam chịu sự ảnh hưởng chủ yếu bởi Phật giáo, Đạo giáo và Nho giáo. Vì thế mà khi khám phá nền văn hóa tại đây bạn có thể tìm thấy được vô vàn các công trình tôn giáo không giống nhau. Rất nhiều các công trình trong số đó đã trở thành những điểm hấp dẫn du lịch. Hàng năm cuốn hút hàng nghìn khách du lịch đến thăm quan và khám phá mỗi năm. Ví dụ có thể nói đến như: Chùa Một Cột (Hà Nội); Văn Miếu (Hà Nội); Nhà thờ Đức Bà (Thành phố Hồ Chí Minh); Đền thờ Ấn Độ giáo Mariamman.

Bên cạnh đó tục thờ cúng tổ tiên cũng là một trong những nét đẹp không thể thiếu khi nói về nền văn hóa Việt. Thờ cúng như thể hiện hành động uống nước nhớ nguồn, tưởng nhớ về công ơn sinh thành dưỡng giục,… Tất cả người Việt không bao giờ quên nguồn gốc của họ. Trong những ngày đặc biệt như Tết, ngày đầu tiên hoặc ngày thứ năm trong tháng (theo Âm lịch), người Việt Nam thường đốt nhang và có một số thứ như hoa quả làm lễ vật. Thờ cúng tổ tiên đã tồn tại ở Việt Nam từ lâu. Đến nay, người dân Việt Nam vẫn duy trì việc thờ cúng để thể hiện sự tôn trọng với người đã khuất.

Ẩm thực nét đặc trưng của văn hoá Việt Nam

Bạn có thể tìm thấy cánh đồng lúa ở hầu hết mọi nơi tại Việt Nam. Nước mắm cũng là một phần không thể thiếu. Người Việt Nam sử dụng rất ít dầu và nhiều rau trong nấu ăn. Trong văn hóa Việt Nam, các món ăn đặc trưng với nhiều hương vị như ngọt, chua, cay và hương vị đặc biệt từ các loại nước sốt

Chắc chắn rồi, một trong những nét đặc trưng không thể thiếu khi đề cập về nền văn hóa của đất nước ta, không những phong phú các món giữa các vùng, mà ở mỗi miền cũng có những cách chế biến, cách thưởng thức và đánh giá mùi vị món ăn không giống nhau.

Phở là món ăn đặc trưng của người Việt, khách du lịch đến đây không thể không thử. Phở được làm từ gạo, thịt bò, nước dùng ăn kèm với quẩy, chanh, ớt. Ngoài phở ra thì còn có bánh mỳ, bánh xèo, cafe sữa đá,… những món này đã du nhập vào nhiều quốc gia trên thế giới.

Trang phục truyền thống của Việt Nam

Trang phục là một trong những nhân tố chủ lực tạo nên sự khác biệt cho văn hóa của nước ta với các đất nước khác trên toàn cầu. Những bộ trang phục không những ghi đậm dấu ấn truyền thống văn hóa và phong tục của dân tộc Việt Nam mà nó còn là hơi thở, linh hồn của một dân tộc.  Trước triều Nguyễn, ngoại trừ gia đình quý tộc, người Việt Nam không được tự do ăn mặc. Có một số hạn chế về quần áo. Trước thế kỷ 19, trang phục phổ biến là áo giao lĩnh, một chiếc áo choàng có cổ chéo. Cho đến thời nhà Nguyễn, nó được thay thế bằng áo dài.

Áo dài

Đến nay, áo dài đã được coi là quốc phục của người Việt. Thiết kế áo dài đã thay đổi qua thời gian. Trước áo dài được mặc bởi nam và nữ. Ngày nay, nó được mặc chủ yếu bởi phụ nữ. Áo dài là nét độc đáo trong vẻ đẹp của văn hóa Việt Nam. Song hành với tà áo dài, nón lá cũng là một trong những hình ảnh làm nên biểu tượng của người Việt Nam. Nón lá với bề dày lịch sử lâu dài, gắn liền với cuộc sống của người dân Việt lam lũ, mộc mạc nhưng không kém phần duyên dáng.

Nón lá

Nón lá đã trải qua nhiều thăng trầm, biến cố của người Việt mới có thể trường tồn đến bây giờ. Do đặc trưng của Việt Nam là khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa quanh năm thường xuyên nắng mưa nên người dân nơi đây đã sử dụng lá kết lại với nhau tạo thành nón là vật che mưa, che nắng. Hình ảnh tiền thân của nón lá được chạm khắc trên trống đồng Ngọc Lữ; trống đồng Đông Sơn; thạp đồng Đào Thịnh vào khoảng 2.500 – 3.000 năm trước Công nguyên với hình dáng thô sơ nhất.

Tổng kết

Bài viết trên đây mình vừa giới thiệu sơ lược tới các bạn Những nét đặc sắc văn hoá truyền thống Việt Nam. Như vậy những nét đặc trưng của văn hóa Việt Nam đã tồn tại từ rất lâu. Nền văn hóa này đã trải qua năm tháng. Cũng có rất nhiều luồng văn hóa được du nhập vào Việt Nam. Tuy nhiên người Việt vẫn luôn ý thức được tầm quan trọng của bảo tồn văn hóa dân tộc; phát huy những giá trị truyền thống. Có thể nói đây là một điểm tự hào từ ngàn xưa khi mới thành lập đất nước của dân tộc.